Günlük Çizgiler Yazılar

Güle Oynaya Camiye Gel Ne Zaman Bitecek? Bir Psikoloğun Meraklı Merceğinden Bir psikolog olarak insan davranışlarını gözlemlerken en çok ilgimi çeken şey, ritüellerin ve alışkanlıkların duygusal yönleridir. “Güle oynaya camiye gel” gibi bir söylem, yalnızca dini bir davet değil; toplumsal aidiyetin, içsel motivasyonun ve bilişsel çelişkilerin iç içe geçtiği bir çağrıdır. Peki bu çağrı ne zaman bitecek? Belki de soru, bitip bitmeyeceği değil, insanın buna nasıl tepki verdiğidir. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: Davranışın Anlam Haritası İnsanın davranışlarını anlamak, önce onun bilişsel şemalarını çözmekten geçer. “Güle oynaya camiye gel” ifadesi, dışsal bir yönlendirme gibi görünse de aslında içsel bir çağrıyı tetikler. Dindarlık…

Hesabındaki Kişileri Nasıl Silerim? Dijital Temizlikten Sosyal Adalete Uzanan Bir Yolculuk “Hesabımdaki kişileri nasıl silerim?” sorusu, ilk bakışta teknik ve basit görünebilir. Fakat biraz daha derin bakınca bunun, dijital kimliğimizi yeniden inşa etme ve kişisel sınırlarımızı koruma sürecinin önemli bir parçası olduğunu fark ederiz. Bugün bu konuyu yalnızca “nasıl yapılır” rehberi gibi değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet perspektiflerinden de ele alalım. Çünkü birini listemizden silmek, bazen sadece bir tıklama değil, sosyal hayatımızda bir çizgi çekmektir. Dijital Temizlik: Yeni Nesil Öz Bakım Telefon rehberinden sosyal medya arkadaş listesine, e-posta kişilerine kadar birçok dijital platformda onlarca, hatta yüzlerce…

Gözenekler Neden Tıkanır? Toplumun Daralan Boşlukları Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Bir Gözlemcinin İçten Girişi Bazen şehirde yürürken, insanların yüzlerinde bir ağırlık görürüm; sanki nefes alacak bir boşluk bulamıyor gibiler. İşte o an, bir araştırmacı olarak kendime şu soruyu sorarım: Toplumun gözenekleri neden tıkanır? Çünkü toplum da bir organizmadır; gözenekleriyle nefes alır, tıpkı insan teni gibi. Eğer o gözenekler –yani iletişim kanalları, duygusal geçitler, kültürel akış yolları– kapanırsa, toplumun dokusu katılaşır, esnekliğini yitirir. Bu yazı, kayaçların değil, insanların gözeneklerine bakıyor. Çünkü bazen, taşlaşan toplumlar insanı da içine hapseder. Toplumsal Normlar ve Dolaşımı Engelleyen Katmanlar Toplum, kendi düzenini normlar aracılığıyla kurar. Ancak…

Bol Tohum Yılı Ne Demektir? Veriler, Duygular ve Toplumsal Etkiler Arasında Bir Yolculuk Hayatın küçük detaylarında bile büyük anlamlar saklıdır. “Bol tohum yılı” gibi teknik bir terim bile aslında doğanın döngüsünü, insanların üretimle kurduğu ilişkiyi ve geleceğe dair umutlarımızı içinde barındırır. Gelin, bu kavrama yalnızca bir biyoloji terimi gibi değil, farklı bakış açılarıyla yaklaşalım. Çünkü bazıları için bu sadece bir üretim verisi iken, bazıları için gelecek nesillere bırakılacak mirasın en somut göstergesidir. Sizce hangisi daha doğru? Bol Tohum Yılı Nedir? Temel Tanım “Bol tohum yılı” (ya da literatürde geçen adıyla mast yılı), ağaçların ya da bitkilerin normalden çok daha fazla…

Göz Atasözü Nedir? Öğrenmenin Işığında Bir Pedagojik Yolculuk Bir eğitimci olarak sınıfa her girdiğimde aynı farkındalıkla başlarım: Öğrenme bir bakışla başlar. Göz, yalnızca görmek için değil, anlamak için de bir araçtır. Her bakış, yeni bir bilgiyi keşfetmenin kapısını aralar. Türkçedeki “göz” temalı atasözleri de bu gerçeği derin bir bilgelikle anlatır. “Göz atasözü nedir?” sorusu, aslında “insan nasıl öğrenir?” sorusuna da kapı aralar. Çünkü göz, hem algının hem de farkındalığın simgesidir. Göz Atasözlerinin Eğitsel Anlamı: Görmekten Kavramaya Dilimizdeki “göz” ile başlayan ya da göz kavramını içeren atasözleri, insanın dünyayı algılayış biçimini yansıtır. “Gözden ırak olan gönülden de ırak olur”, “Göz görmeyince…

Görgü Tanıklığı Belleği: Gerçeğin Gözden Kaçan Yüzü Bir Psikoloğun Meraklı Gözünden Başlangıç Bir insanın gözleriyle gördüğü şeye nasıl güvenemeyebiliriz? Bu soru, bir psikoloğun zihninde yankılandığında görgü tanıklığı belleği üzerine yapılan ilk araştırmaların kapısı aralanır. Gözlemlediğimiz, hatırladığımız ve aktardığımız olayların gerçekten yaşandığı gibi mi yoksa zihnimizin inşa ettiği biçimde mi olduğuna dair bu derin sorgu, insan davranışlarının kırılgan doğasını anlamanın anahtarıdır. Görgü tanıklığı belleği çalışmalarını başlatan isim, bilişsel psikolojinin öncülerinden Elizabeth Loftus’tur. Loftus, insan belleğinin güvenilirliğine dair çarpıcı deneyleriyle yalnızca adli psikolojiyi değil, insanın kendisine olan güvenini de sarsmıştır. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: Belleğin Şaşırtıcı Esnekliği Loftus’un araştırmaları, belleğin bir kayıt cihazı…

Eve Kamera Sistemi Kurmak Yasal mı? Ev Güvenliği mi, Ev Sorgusu mu? Bir sabah kahveni eline almışsın, dışarıda kargo bekliyorsun. Kapıya gelen kargocuyu kaçırmamak için “Keşke şuraya bir kamera taksaydım” diyorsun. Sonra aklına geliyor: “Ama dur… Eve kamera takmak yasal mı ki?” İşte o anda, sıradan bir güvenlik düşüncesi bir anda CSI senaryosuna dönüşüyor. Hadi, bu konuyu biraz mizahla, biraz da ciddiyetle konuşalım. Çünkü bu mesele sadece güvenlik değil; aynı zamanda ev halkı arasındaki güvenin testi gibi bir şey! Kamerayla Güvenli Ev Hayali: Herkesin Kendi Filminde Başrol Olması Eve kamera sistemi kurmak artık oldukça yaygın. Ancak işin yasal kısmı çoğu…

Berat Gecesi Ayın Kaçında? Geleceğin Manevi Işıkları Altında Bir Beyin Fırtınası Her yıl yaklaştığında içimizde tarif edemediğimiz bir huzur, bir sorgulama ve aynı zamanda bir beklenti belirir: Berat Gecesi ne zaman, ayın kaçında olacak? Belki de bu sorunun yanıtı sadece bir tarih değildir. Belki de bu gece, geleceğe dair umutlarımızı yeniden şekillendirmek için bir fırsattır. Bugün bu yazıda yalnızca bir takvim sayfasını değil, geleceğe açılan bir zihinsel pencereyi birlikte aralayacağız. Gelin, bu kutsal gecenin hem tarihini hem de gelecekteki yansımalarını birlikte düşünelim. — Berat Gecesi Nedir ve Neden Önemlidir? Berat Gecesi, İslam dünyasında af, bağışlanma ve ilahi rahmetin en güçlü…

Hazır Cevap Kime Denir? Eğitim Perspektifinden Bir Bakış Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü: Bir Eğitimcinin Perspektifi Öğrenme, sadece bilgi almak değil, aynı zamanda bu bilgiyi anlamlı bir şekilde içselleştirmek, dönüştürmek ve yeniden üretmektir. Bir eğitimci olarak, öğrencilerin sadece “cevapları bilmesi” değil, aynı zamanda bu cevapları nasıl ürettiklerini ve anlamlandırdıklarını görmek, benim için gerçek bir ödüldür. Eğitim süreci, her bir öğrencinin kendini keşfettiği, sorular sordukça dünyayı farklı bir açıdan görmeye başladığı bir yolculuktur. Bu yolculukta, “hazır cevap” kavramı, öğrenci ve öğretmen arasındaki dinamiği ve öğrenme sürecini yeniden düşünmemize neden olabilir. Hazır cevap, günümüzde sıklıkla öğrenciler arasında bir övgü ya da eleştiri biçimi olarak…

Hamam Göbek Taşı Ne İşe Yarar? Tarihin Buharında Bir Medeniyet Simgesi Tarihi anlamak, yalnızca kronolojiyi bilmek değil; insanın gündelik yaşamında saklı kalan anlamları çözümlemektir. Hamam göbek taşı da bu anlamda tarihin sessiz tanıklarından biridir. Bir tarihçi için o taş, yalnızca sıcak bir mermer değil, medeniyetin ritmini yansıtan bir yüzeydir. Göbek taşı, geçmişte insanların bedenlerini temizlerken ruhlarını da arındırdığı; yalnızca bir hijyen aracı değil, bir toplumsal buluşma mekânının kalbiydi. Hamam, Osmanlı’dan Roma’ya, Bizans’tan Selçuklu’ya kadar uzanan bir sürekliliğin parçasıdır. Bu taşın üzerinde yıkanan yalnızca beden değildir; bir toplumun alışkanlıkları, ritüelleri ve değerleri de zamanla biçimlenmiştir. Göbek Taşının Kökeni: Antik Dünyadan Osmanlı’ya…